Thầy Trần Phình Chu

Thầy cô và các bạn thân mến, từ từ với thời gian và với ký ức trở lại, thầy trò và bạn bè chúng ta đã có dịp nhắc nhở, viết bài để ghi nhớ và gợi lại những hình ảnh và kỷ niệm xa xưa của quý thầy cô từng dạy học tại Hà Tiên qua các ngôi trường Tiểu Học và Trung Học…Tuy nhiên cũng còn rất nhiều quý thầy cô trong ký ức của chúng ta mà chúng ta chưa có dịp hoặc thiếu thông tin, hình ảnh để giới thiệu trên mục « Thầy Cô » ở đây. Điều nầy chỉ có thể thực hiện được với sự góp ý và đóng góp bài của quý thầy cô và các bạn…Thời gian gần đây, bạn Lý Minh Thuận, một học sinh thời Trung Học Hà Tiên xưa có góp ý với mình là chúng ta chưa có bài viết về thầy Trần Phình Chu…Mình đón nhận góp ý nầy với một sự phấn khởi và nhanh chóng tìm thông tin về thầy Trần Phình Chu…Thú thật vì thời mình còn học ở trường Trung Học Hà Tiên thì thầy Chu làm việc bên chi khu Hà Tiên, thầy chỉ vào dạy ở trường Trung Học Hà Tiên nhiều năm sau khi mình đã rời trường lớp và rời cả quê hương Hà Tiên nên mình không có hân hạnh tiếp xúc và quen biết với thầy Chu. Do đó mình phải nhìn qua lại năm châu bốn biển để « cầu cứu », làm sao cho có bài viết về thầy Trần Phình Chu. Được biết thầy cô Trương Minh Đạt có nhiều thông tin về thầy Trần Phình Chu nên mình làm « gan » tỏ ý với cô Nguyễn Phước Thị Liên về việc viết bài…May mắn làm sao, mặc dù còn đang rất bận rộn về sự nghiệp viết sách nhưng cô Liên đã vui vẻ chấp thuận sẽ viết cho Blog chúng ta một bài về thầy Chu…Thật là hay và may quá,… Một thời gian ngắn sau, cô Liên đã gởi cho mình bài viết về thầy Trần Phình Chu, cô cũng có kể lại việc không ít khó khăn trong công cuộc tìm hiểu thêm cho chính xác các thông tin về thầy Chu, vì tình hình sức khỏe hiện tại của thầy cũng không lắm khả quan,..Chúng ta đọc bài viết về thầy Chu để nhớ lại một người con của vùng đất Hà Tiên, một nhà giáo đã cống hiến cuộc đời cho ngành Giáo Dục địa phương, chỉ mong sao cho thầy Trần Phình Chu vẫn được mạnh khỏe, an vui trong tuổi an nhàn, dù ký ức của chúng ta nhắc lại thầy có chút muộn màng, nhưng mong rằng bài viết của cô Nguyễn Phước Thị Liên vẫn đem lại cho chúng ta một suy nghĩ sâu xa và biết ơn về thầy Chu, điều đó sẽ làm giảm nhẹ đôi phần về « phần lỗi » – nếu có – mà cô đã kết luận ở cuối bài viết…Riêng mình xin thay mặt cho Blog Trung Học Hà Tiên Xua, xin trân trọng cám ơn gia đình thầy Chu đã giúp về thông tin, cảm ơn cô Nguyễn Phước Thị Liên về bài viết dưới đây và cám ơn em Lý Minh Thuận đã nhắc nhở cho chúng ta ngày càng hoàn thiện hơn trong việc tưởng nhớ thầy cô xưa. (Trần Văn Mãnh, Paris viết lời giói thiệu, 16/06/2021)

Thầy Trần Phình Chu  (tác giả: Cô Nguyễn Phước Thị Liên)

       Hầu như giới học sinh Hà Tiên xưa , ai cũng biết trường trung học quê mình đã tạo nên nhiều tên tuổi sáng giá Kiên Giang. Trong số có những anh chị: Đường Minh Phương, một “Sư kiến trúc”, trụ trì Thiền viện Tây Thiên tỉnh Vĩnh Phúc; Lâm Hữu Quyền, một thầy giáo làm Hiệu Trưởng trường Trung học Hà Tiên gần 20 năm; Lý Mũi Liềm, một chuyên viên có một không hai, mang quân hàm thiếu tá Việt Nam Cộng Hòa của thời đầu IBM (công ty đa quốc gia chuyên về máy điện toán tại Mỹ – “International Business Machines” mà hồi đó người ta gọi đùa là “In Bằng Máy”), người được chính quyền mới, năm 1975 mời dạy về tin học, khoa học máy tính  cho cán bộ miền Bắc bước đầu vào Sài Gòn; Lâm Ánh Tuyết, cựu trưởng Phòng Giáo Dục Hà Tiên; Hà Thị Hồng Loan, cựu giáo sư trường Nữ trung học Gia Long, Sài Gòn và còn nữa là Trần Phình Chu.

      Anh Trần Phình Chu sanh năm 1941 tại quê hương Hà Tiên. Sau khi thi đậu Tú tài toàn phần (Baccalauréat Locale ), anh ra Phú Quốc dạy học, phụ trách môn Toán- Lý- Hóa. Vài năm sau, thầy giáo Chu phải bỏ dạy, vào quân trường vì lệnh tổng động viên của chính quyền Ngô Đình Diệm. Sau đó thầy được bổ nhiệm về Chi khu Hà Tiên trong vai trò trưởng ngành Truyền tin.  Sau đó một thời gian thầy Chu giải ngũ và vào dạy học ở Trường Trung Học Hà Tiên trong những năm đầu của thập niên 1970.

        Tháng tư năm 1975, không như các sĩ quan chế độ cũ là phải  học tập cải tạo, thầy được chính quyền mới mời “truyền lửa”  phần hành chuyên môn do thầy phụ trách. Xong việc, thầy cũng trở lại nghề dạy học tại Hà Tiên. Vì bản tánh chăm chí, chu đáo, thầy giáo Trần Phình Chu ngoài việc đứng lớp còn đảm nhiệm cả việc coi sóc phòng Thí nghiệm của trường. Nhân lúc Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động cuộc thi Làm Đồ Dùng Dạy Học, sản phẩm “ Vật Nổi” đầy sáng tạo do thầy tự làm, được Bộ đánh giá cao và cấp huy chương khen thưởng. Ngoài ra thầy còn sáng tác thơ văn, chủ yếu là thể thơ thất ngôn bát cú. Thầy là hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Kiên Giang, bút danh Chu Lang, (Lang là tên người bạn đời của thầy cũng là người bạn cùng lớp thời trung học Hà Tiên xưa). Ở Hội Văn nghệ tỉnh, thầy giữ chuyên trang diễn dịch thơ Hán văn trong hội Tao đàn Chiêu Anh Các cho tạp chí Chiêu Anh Các, Kiên Giang. Qua hoạt động Văn nghệ Dân gian, thầy nghiễm nhiên là thành viên của hội Văn Nghệ Dân Gian Việt Nam. Chính Hội Trung Ương đã tạo điều kiện tốt nhất sau khi đọc bản thảo của thầy viết về “Nghề đồi mồi  Hà Tiên”. Rồi Hội tự lo kinh phí in sách này cho thầy. Sách do Nhà xuất bản Khoa Học Xã Hội. Hà Nội- 2000 (ảnh kèm)

      Trong tình yêu quê hương xứ sở, thầy Trần Phình Chu luôn hướng tới sự nghiệp giáo dục Hà Tiên cũng như việc bảo tồn nền văn chương văn học cổ bằng cách diễn dịch và còn thông dịch bằng thơ lục bát các áng văn Hán ngữ mô tả mười cảnh đẹp Hà Tiên qua ngòi bút lỗi lạc Mạc Thiên Tích và các thi nhân Chiêu Anh Các (1736).         

        Năm 2018, Hội Văn học Nghệ thuật Hà Tiên định làm lễ Vinh danh thầy Trần Phình Chu nhưng thật cảm động, thầy và gia đình đã từ chối vì sức khỏe thầy không cho phép.

       Bài viết về thầy hôm nay quả là quá muộn khi giờ đây, thầy thật sự tàn yếu qua cơn bạo bệnh. Thầy không thể nói, không thể đọc những lời tâm huyết của đồng môn đồng nghiệp, của bạn bè gần xa!

        Sự quá muộn, phải chăng đó là phần lỗi của tôi và của Hội Văn học Nghệ thuật Hà Tiên?

                                                       Nguyễn Phước Thị Liên    (16/06/2021)

Thầy Trần Phình Chu và thầy Trương Minh Đạt đều là hội viên của Hội Văn Nghệ dân gian Việt Nam. (Hình: Cô Nguyễn Phước Thị Liên)

Bìa sách và trang trong có dòng chữ tặng sách cho thầy Trương Minh Đạt và cô Nguyễn Phước Thị Liên với chữ ký của tác giả: « Nghề Đồi Mồi Hà Tiên », tác giả Chu Lang Trần Phình Chu. (Hình: Cô Nguyễn Phước Thị Liên).