NHỚ TRƯỜNG TRUNG HỌC HÀ TIÊN XƯA
Trường Trung học Hà Tiên của chúng ta được thành lập từ khoảng năm 1955-1956, lúc đầu còn mượn cơ sở của trường Tiểu Học, theo thầy Trương Minh Đạt, đến năm 1956 mới bắt đầu xây dựng cơ sở mới gồm 4 phòng học trên đường Mạc Thiên Tích (cổng chính) và phòng thí nghiệm dưới chân Lầu Ba.
Học trò chụp hình trong sân Trường Trung Học Hà Tiên xưa (giữa hình là « Ao xà lách », phía xa là dảy phòng thí nghiệm, xa hơn là Lầu Ba)
Tôi vào học đệ thất năm 1965, lúc đó trường đã có 6 lớp từ đệ thất đến đệ nhị. Các lớp từ đệ thất đến đệ ngũ học buổi chiều, đệ tứ đến đệ nhị học buổi sáng, học sinh Anh văn và Pháp văn học chung, đến giờ sinh ngữ thì 1 môn phải học tại phòng thí nghiệm (vào buổi chiều nắng rất nóng). Nền nếp này được duy trì cho đến năm học 1970-1971. Nhưng đến năm học 1968-1969, do nhu cầu phát triển, trường có thêm 1 lớp 6 và phân ra 6A (Anh văn), 6P (Pháp văn) mà chưa có cơ sở vật chất nên phải mượn phòng học của trường tiểu học cho 1 lớp 6, đồng thời trường cũng được cất thêm dãy phòng học cặp đường Mạc Thiên Tích. Sau đó tôi đi Rạch Giá học nên không biết phát triển thế nào.
Khoảng cách từ dãy phòng học chính và phòng thí nghiệm khá xa, chính giữa có 1 cái ao nước ngọt được gọi là “Ao xà lách” vì trước đây ao nước này vừa cung cấp nước dùng cho xóm dân dưới chân Lầu Ba, đồng thời cũng là ao nước tưới cho vườn rau xung quanh nên mới có tên là Ao xà lách.
Thầy Cô giáo và nhân viên Trường Trung Học Hà Tiên xưa
Theo cảm nhận của tôi, trường Trung Học Hà Tiên của chúng ta, sau này thêm từ “Công lập” là một ngôi trường nhỏ êm đềm nằm trong một thị trấn cũng êm đềm, bởi Hà Tiên là nơi “Đất Phật, người hiền”. Bạn học tôi, các lớp đàn anh cũng như những lớp học sau đều hiền lành, dễ thương và rất gắn bó với nhau. Các anh Trần Tấn Công, Trần Văn Danh, Trần Tiên, Nguyễn Ngọc Thanh, Lý Cui, Lý Văn Tấn, Huỳnh Văn Năm. . . học chung với anh Trương Thái Minh của tôi đều rất dễ thương và gần gũi. Đặc biệt có anh Trần Tấn Công hay chở tôi trên chiếc xe đạp của anh đi rong trong thị trấn. Khoảng năm các anh học đệ tứ làm bích báo, tôi rất thích và học theo làm cho lớp mình. Trong lớp tôi có Trần Tuấn Anh (ở nhà tên Quới), anh của Trần Yến Phượng vẽ khá hay, hai anh em tôi cũng ra sức “o” cho tờ bích báo của lớp mình. Còn lớp sau cũng có bích báo đăng thơ của Quách Ngọc Điền mà tôi rất phục. Thú thật, còn với anh Mãnh thì tôi chỉ ngưỡng mộ từ xa mà thôi chứ ít gần.
Phải: Gốc cây Bàng trước sân Trường Trung Học Hà Tiên xưa. Trái: Ao xà lách và trại lính bên hông Trường.
Tuy nhiên, “Nhất quỉ, nhì ma, thứ ba học trò”, hình như anh em chúng ta phá phách cũng không ít, mà chủ yếu là lên Núi Lăng giởn hớt, bẻ dừa, xoài, mít ăn. . . Ông Từ Nguơn hình như cũng dung túng cho sự phá phách đó. Có lần ông nói đại khái: « Tụi bây bẻ mít rồi dấu, tới khi mít chín thơm thì tao nghe mùi ra đem về, bắt chi mất công ». Mà thật như vậy.
Trái: Học trò chụp hình trước sân ngay tại cột cờ nhà Trường (Trần Tấn Công ở hàng trên bên trái)
Có lần tôi theo đàn anh lên Núi Lăng chơi trò rượt bắt rồi đến vườn xoài phía sau mộ Mạc Cửu hái trộm khá nhiều mang đến dưới gốc cây đa trước chùa Lò Gạch ăn. Đổ mồ hôi, khát nước, cắn miếng xoài thanh ca chua nó ngon ngọt làm sao. Tôi ăn hết 2 trái. Nhưng rồi nó ê răng, mấy ngày sau ăn cơm cũng còn bị ê. Tởn luôn.
Đến năm học đệ ngũ, lớp lớn nhất của buổi chiều, lại thêm tâm, sinh lý thay đổi nên hầu hết các bạn đệ ngũ đều có chút tự hào là lớp đàn anh nên có phần “lên mặt”, quậy nhiều hơn một chút. Nhiều bạn “có bồ” làm tôi cũng bắt chước, nhưng vì không có duyên nên sớm bị bỏ rơi !!!
Tôi nhớ năm này trường tổ chức cắm trại bên Thất Cao Đài với nhiều sinh hoạt rất vui. Lại có một lần tàu hải quân (hình như số hiệu HQ607) chở học sinh ra Hòn Nghệ tắm biển, chui vào hang đầu hòn rồi ăn tôm nhúng nước dừa tươi rất ngon. Khi về hầu hết anh em bị say sóng ói tùm lum, vào cả phòng hạm trưởng nằm la liệt.
Một vài kỷ niệm nhỏ với trường Trung Học Hà Tiên xưa viết ra để Thầy Cô và các bạn đọc cho vui. Hẹn sẽ viết tiếp nếu các bạn không chê và anh Mãnh cho phép.
Giá Khê Trương Thanh Hùng
(Sài Gòn 24-1-2016)
Trung Học Hà Tiên Xưa 