Lâm Văn Nam | Trung Học Hà Tiên Xưa

Thầy cô và các bạn thân mến, tên tuổi thầy cô và các bạn học cùng trường Trung Học Hà Tiên còn rất nhiều, mình sẽ cố gắng lần lượt tìm hiểu, động viên các cây bút cộng tác với Blog « Trung Học Hà Tiên Xưa » để tiếp tục viết bài giới thiệu cho ngày càng đầy đủ hơn nữa. Blog đã có nhận được một bài tự thuật của một bạn vốn là học sinh Trường Trung Học Hà Tiên ngày xưa, mà cũng rất quý là bạn nầy lại cũng có liên hệ mật thiết với quê hương Hà Tiên chúng ta. Bài viết gởi đã lâu, lâu đến hơn cả một năm, nhưng mình xin « nhận tội » ở đây là vì đã để quên trong dòng « tin nhắn » (messenger) nên chưa cho lên trang để ra mắt thầy cô và các bạn, mong rằng tác giả bài viết, không ai xa lạ với chúng ta, đó là bạn Lý Thị Thúy Hà, thông cảm cho « chủ bút » mà xóa lỗi cho nhé,..Hôm nay xin giới thiệu với Thầy Cô và các bạn, bạn Lý Thị Thúy Hà, một người con của đất Hà Tiên, bạn Thúy Hà vốn là người gốc gác ở Hòn Heo, thuộc xã Dương Hòa (nay thuộc vầ Kiên Lương). Hiện trong gia đình vẫn còn ngôi nhà xưa tai đây. Thúy Hà vốn là cháu của Ông Mai Thọ Truyền, một nhà chánh khách đã có thời làm chức Quốc Vụ Khanh phụ trách Văn Hóa, và cũng là một nhà Phật Tử có tên tuổi trong Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam. Ba của Thúy Hà cũng có thời làm việc ở Quận Đường Hà Tiên. Lý Thị Thúy Hà cùng gia đình lập nghiệp ở Sài Gòn và đã có quá trình theo học tại Sài Gòn. Sau 1975, theo gia đình về Hà Tiên nên Thúy Hà trở thành học trò của Trường Trung Học Hà Tiên, lớp học Thúy Hà thường gắn liền với các sinh hoạt của cô giáo chủ nhiệm, là cô Nguyễn Thúy Vân, vì thế ngoài giờ học tập, cô trò thường hay sinh hoạt chung với nhau như tập dợt văn nghệ, hoạt động trong phong trào xóa mù chữ, …v…v…

Riêng đối với mình thì mình chưa có dịp biết bạn Lý Thị Thúy Hà, vì trong lúc Thúy Hà học tập tại Hà Tiên trong những năm sau 1975 thì mình cũng trong hoạt động phấn trắng bảng đen tại những miền An Phú, Hồng Ngự, Mỹ Luông….(Châu Đốc, An Giang…).

Lý Thị Thúy Hà học chung lớp với các bạn:

Tiền Ngọc Ánh, Ong Tấn Bình, Lại Bình Minh, Mai Thu Thủy, Lục Minh Lạc, Quách Kim Hoàng, Trinh Xuân Mai, Lâm Thu Cúc, Giang Bạch Tuyết, La Kim Hồng, Lâm Văn Chiêu, Trịnh Kim Anh, Huỳnh Anh, Giang Văn Dũng, Lâm Văn Nam..v..v…..

Hiện nay trong gia đình thân thuộc của bạn Lý Thị Thúy Hà có tham gia việc quản lý Khách Sạn Pháo Đài (Hà Tiên), công việc kinh doanh tiến hành được hơn một năm rồi: tu hoạch, sửa chữa, bổ túc để toàn cảnh khu du lịch Pháo Đài được tốt đẹp và thu hút khách đến nghỉ ngơi trong thời gian thăm viếng Hà Tiên. Thay mặt Blog « Trung Học Hà Tiên Xưa », xin cám ơn bạn Lý Thị Thúy Hà đã vui vẻ đóng gớp cho Blog của chúng ta thêm phong phú bài vở và hình ảnh.

Bạn Lý Thị Thúy Hà cũng là một thành viên trong nhóm bạn học trò Hà Tiên đến thăm cô giáo Trường Tiểu Học Hà Tiên ngày xưa: Cô Nguyễn Ngọc Mai, ngày 14/06/2018 tại Long Thành (Đồng Nai).

(TVM viết lời giới thiệu, 24/01/2019)

Những kỷ niệm thời học sinh Trường Trung Học Hà Tiên

Quay về kỷ niệm lúc còn học sinh
Tà áo trinh nguyên tô thắm sân trường…

(Tuổi Học Trò; Minh Kỳ & Dạ Cầm)

Hình ảnh cô học trò Trường Trung Học Hà Tiên: Lý Thị Thúy Hà vào năm 1975

Mỗi khi nghe bài hát này tôi lại nhớ đến thời học sinh dưới mái trường Trung Học Hà Tiên sau năm 1975. Tôi vốn sinh ra tại Hà Tiên nhưng gia đình lên Sài Gòn lập nghiệp đến năm 1975 mới trở về quê. Thời còn học bậc Tiểu Học tôi học ở Trường Tiểu Học Chí Hòa Nữ. Khi vào bậc Trung Học, niên khóa lớp Đệ Thất thì học ở Trường Trung Học Gia Long hiện giờ là trường Nguyễn Thị Minh Khai. Ngày xưa ở Sài Gòn, học sinh nam nữ học riêng. Đến tháng 9/1975 tôi chuyển về Trường Trung Học Hà Tiên. Sáng ngày khai giảng hai chị em vào trường mặc đồng phục áo dài trắng quần trắng gây chú ý cho các học sinh trong trường vì các bạn nữ mặc áo dài trắng quần đen và chị em tôi cũng bất ngờ khi học chung với các bạn nam sinh. Những bỡ ngỡ ban đầu rồi cũng qua đi, tôi quen dần mau chóng và hoà đồng cùng các bạn. Tôi được vào lớp 7A do cô Nguyễn Thuý Vân dạy Văn làm chủ nhiệm. Đây là danh sách học sinh lớp 7A cô viết thành vần cho dễ nhớ:

Ánh Bình Minh Vân Sơn Thủy Hà Tiên
Nhàn Lạc Hoàng Mai Hoa Cúc Huệ Tuyết
Hồng Chiêu Tài Anh Tuấn Dư Quang Ảnh
Dũng Sĩ Tương Nam Hải Phúc Hùng Liệt

Chính vì tên bạn Liệt cô để cuối bài thơ như tên tác giả nhờ vậy mà chúng tôi vẫn nhớ tên nhau dù xa cách đã lâu. Cuối năm học trường tổ chức thi văn nghệ, buổi tối chúng tôi tập múa tại nhà cô Thúy Vân. Hồi xưa trước nhà Cô có trồng mận và xoài, các bạn nam phá lắm không biết bạn nào khắc tên 1 bạn nam + 1 bạn nữ lên các trái xoài làm cho ba của cô Thúy Vân rầy la quá, vì thế không bạn nào dám nhận. Đến năm học lớp 8 sau khi thi học kỳ 1 xong nhà trường cho học sinh nghỉ một tháng để đi tham gia phong trào xóa nạn mù chữ cho đồng bào Khmer, họ không biết tiếng Việt nhưng rất giỏi tiếng Pháp. Lớp chúng tôi dạy ở Thuận Án, từ Hà Tiên phải đi đò mới đến được. Không chịu ở nhà dân vì phải chia ra mỗi đứa ở một nhà, thầy trò chúng tôi lại tập trung ở trại chăn nuôi bò bỏ hoang, thầy trò phải ra tay cùng nhau dọn dẹp. Vì nền đất không bằng phẳng phải lấy rơm phủ cho bằng để tối trải đệm ra ngủ. Ôi một thời tuổi trẻ lúc đó chẳng thấy cực mà rất vui. Ban ngày chúng tôi đi tát mương bắt cá để cải thiện bữa ăn. Vui nhất là bắt được cá thác lác Thầy trò đem đi kho vì không biết rành loại cá nầy nên rốt cuộc cá kho có xương nhiều quá ăn không được. Sau này lớn lên tôi mới biết cá đó đem nạo ra làm chả rất ngon. Buổi chiều chúng tôi phải ăn cơm sớm trước 3 giờ vì ở đây nhà đân ở cách xa nhau lắm, Cô và các bạn nam dạy ở điểm xa nhất nên khi dạy xong Cô phải đến từng nhà đón chúng tôi về. Ở Thuận Án mùa khô không có nước ngọt nên mỗi tuần cử các bạn trai về Hà Tiên mang đến nước ngọt và thức ăn do gia đình gửi cho cả nhóm. Ở đây các ao nước đều bị nhiễm phèn. Các bạn trai đi rất xa tìm những bụi cây mọc xanh tốt là dấu hiệu nơi đó ao nước ít bị nhiễm phèn.

Những kỷ niệm không quên nếu nói đến ao bò thì chỉ có học sinh lớp tôi và cô Thúy Vân biết thôi xin giữ bí mật nhé. Thầy Mạnh Thường dạy Anh Văn và dạy hát, tôi còn nhớ mãi buổi sáng có tiết học Anh Văn, Thầy vào lớp báo tin vui cô Mai vợ thầy Cường vừa sinh được một bé trai. Cả lớp mừng vui ồn ào như cái chợ nhưng chẳng bị Thầy la. Nhớ nhất những lần tập văn nghệ cùng Thầy để trình diễn ở rạp Phát Minh có bán vé gây quỹ cho trường. Thầy Lý Mạnh Thường là người Thầy hát bài Hà Tiên hay nhất, nay Thầy không còn nữa nhưng với tôi Thầy vẫn còn mãi trong ký ức của học sinh Hà Tiên.

Sau năm 1975 Trường Trung Học Hà Tiên có nhiều giáo viên từ Sài Gòn về dạy. Trong đó có cô Phan Thị Tuyết Mai và thầy Trương Tự Cường. Thầy Cường dạy môn toán rất hay và dễ hiểu. Hôm ấy đầu giờ Thầy cho kiểm tra 15 phút. Tôi nhớ đã làm đúng mà Thầy lại cho 0 điểm!! Thế là ấm ức không học được, Thầy bảo tôi làm ẩu kết quả đúng mà sai dấu. Trong giờ Thầy đang dạy nên tôi không dám nói gì, sau tiết học tôi chạy theo Thầy và khiếu nại: « Thưa Thầy! Em làm đúng mà nhờ Thầy xét lại… ». Thầy xem bài làm của tôi lại và cho thêm số 1 trước số 0 và thêm chữ rất giỏi. Thầy nói Thầy rất thích học trò như vậy. Không biết lúc đó Thầy nhầm lẫn hay cố tình thử tôi? Còn cô Mai vợ Thầy Cường, dạy môn Hóa. Lúc đó Trường Trung Học Hà Tiên chưa có lệnh sơ tán nhưng tình hình ở Hà Tiên đã bắt đầu bất an. Sáng hôm đó khi đến Trường tôi thấy học sinh nghỉ học rất nhiều. Thầy Hiệu Trưởng Lê Thanh Chương thông báo là nếu Trường còn một học sinh đến học thì thầy cô vẫn dạy. Lớp 8 A chỉ có mình tôi mà cô Mai vẫn dạy. Một thầy một trò, có lớp học nào đặc biệt như vậy không? Còn nhiều nhiều nữa những kỷ niệm về Thầy Cô, nhưng đây là những kỷ niệm tôi nhớ nhất khi còn là học sinh Trường Trung Học Hà Tiên.

Nếu là ngày tôi cho ngày dài mãi
Nếu là thời gian tôi sẽ ngừng trôi
Để giữ mãi trong tôi kỷ niệm
Tuổi thần tiên ở ngưỡng cửa học đường

Sau cùng tôi còn nhớ một kỷ niệm vui về Thầy Nguyễn Văn Tiêu và Cô Nguyễn Thị Bình, kỷ niệm mà riêng tôi cũng không dám kể ra đây, nhưng với tinh thần vô tư, nhớ Trường lớp, nhớ Thầy Cô, tôi cũng viết ra mong thầy cô và các bạn thông cảm nhé,…Ngày xưa ở gần nhà tập thể của quý Thầy Cô là căn nhà « vệ sinh »! mỗi khi tan học thì mỗi lớp học có trách nhiệm dọn dẹp cho sạch sẽ, mỗi lớp thực hiện công tác một lần…Hôm đó chính lớp 8A của tôi trực việc dọn dẹp nhà « vệ sinh ». Vì biết là Cô Bình và Thầy Tiêu quen với nhau, nên thừa lúc sau giờ dạy Cô thường xuống ngôi nhà tập thể để hàn huyên với Thầy, chúng tôi núp sau bức tường để xem…!! Không may bị phát hiện, cả bọn bỏ chạy tứ phía và lại còn đẩy tôi vào để giải thích với Thầy…Thầy hỏi: « Em đi đâu đây, có việc gì? », Vì sợ quá tôi đáp theo phản ứng tự nhiên: « Dạ em xin Thầy cho mượn hộp quẹt để đốt rác ạ…! ». Thầy cười và đưa hộp quẹt cho tôi…Hú hồn, sau đó khi về tự thấy giận các bạn chơi xấu, bỏ chạy và đẩy mình ra chịu trận…Đúng là một kỷ niệm của bọn học trò mà trong xếp hạng đứng hàng thứ ba…(« Nhất quỷ nhì ma thứ ba học trò… »). Không biết bây giờ Thầy Cô có đến với nhau không, tụi em xin Thầy Cô thứ lỗi nhé,..(Sau nầy lại có nghe tin là Thầy Tiêu và Cô Bình kết hôn với nhau, vậy xin chúc mừng Thầy Cô nhé…)

08/11/2017, Lý Thị Thúy Hà, học sinh ngày xưa của Trường Trung Học Hà Tiên

Hình chân dung và sổ học bạn Lý Thị Thúy Hà (Trung Học Hà Tiên năm 1975)

Một trang điểm thi kỳ 1 và 2 và kết quả cuối năm trong sổ học bạ của Lý Thị Thúy Hà, kết quả cho thấy bạn Thúy Hà là một học sinh rất xuất sắc trong tất cả các môn học, bravo bạn Thúy Hà nhé,…(Trung Học Hà Tiên 1975)

Bạn Lý Thị Thúy Hà hiện nay sinh sống tại Sài Gòn với gia đình.

Lý Thị Thúy Hà tham gia nhóm học trò Hà Tiên đến thăm cô giáo Mai từng dạy học tại Hà Tiên (1961 – 1968). Hàng đứng: Trần Quý Nương, Lý Thị Thúy Hà, Trần Văn Dõng, Trương Thanh Hùng, Người ngồi là cô Nguyễn Ngọc Mai. (ngày 14/06/2018 tại Long Thành, Đồng Nai)